Interview met adjunct-directeur en KAM-coördinator Rob de Jong over de certificering voor de Safety Culture Ladder (Veiligheidsladder)
Wat was de aanleiding voor SDR om voor een certificering van de Veiligheidsladder te gaan?
“Wij zijn in 2020 voor het eerst benaderd door diverse vaste opdrachtgevers, voornamelijk bouwkundige aannemers, waarbij voor het eerst de naam Veiligheidsladder naar voren kwam en gesteld werd dat deze binnen een aantal jaren verplicht zou gaan worden. Toen wij dit voor het eerst vernamen, waren we wel wat sceptisch. We hebben immers al een eigen veiligheidsprocedure en natuurlijk de VCA. En het zou extra administratieve rompslomp met zich meebrengen dachten we. Inmiddels is onze mening totaal bijgesteld, we zien er nu echt de toegevoegde waarde van in.
We hebben ervoor gekozen om het niet te beperken tot waar de verplichting geldt (te weten: grote bouwwerken), maar om de certificering voor het hele bedrijf te doen. Als je het doet, moet je het ook goed doen en we vonden het daarbij belangrijk om iedereen binnen het bedrijf er bij te betrekken.”
Wat was de doelstelling?
“Nadat we ons erin verdiept hadden en ook mee hadden gekeken bij opdrachtgevers en collega-installateurs, werden we steeds enthousiaster over de Veiligheidsladder, omdat er continu en in de gehele keten aandacht wordt besteed aan veiligheid. We moesten ook kiezen voor welke trede we zouden gaan. Trede 2 is minimaal vereist of gingen we al voor trede 3, die verplicht gaat worden in de nabije toekomst. Trede 3 bleek voor ons het meest geschikt, gezien de gestelde eisen en onze VCA procedure en de aandacht voor veiligheidsbewustzijn. Trede 3 is voor bedrijven die ook actief meewerken aan veiligheid in de gehele keten.
We wilden deel uit maken van deze verbetering en voor ons werk en onze opdrachtgevers bleek trede 3 het meest logisch. Verder was ons algemene doel natuurlijk ook het verhogen van ons algemene bewustzijn van veiligheid als SDR. Wat ons ook aansprak was dat het geen papieren procedure was, maar dat de audits plaatsvonden d.m.v. interviews van je medewerkers. We moesten dit echt als team gaan doen. “
Hoe hebben jullie het aangepakt?
“De start was het inzichtelijk maken van het veiligheidsbewustzijn binnen SDR alsmede een nulpunt te creëren. Dit hebben we onder meer gedaan met behulp van de digitale enquête van de NEN die we stuurden naar onze mensen om hier een goed beeld van te krijgen. Deze tool werkte voor ons niet optimaal maar gaf ons toch voldoende beeld waar er nog werk aan de winkel was. Hiervan uit hebben we een plan van aanpak opgesteld waarin we gekeken hebben naar de verbeterpunten, hoe gaan we dat voor elkaar krijgen en omzetten naar meetbare doelstellingen. Al snel kwam naar voren dat er behoefte was aan goede trainingen en middelen om het veiligheidsbewustzijn te verhogen.
We kwamen via een contact terecht bij Bureau Memodidact. Samen met eigenaresse en trainer Monica Miegies hebben we een programma voor SDR samengesteld. Wij zijn gestart met een circa 34 zelfbenoemde ambassadeurs waarmee we 2 dagen uitgebreid hebben gespard hoe het veiligheidsbewustzijn binnen SDR te verhogen. We kozen bewust voor een trainingslocatie met overnachting om op die manier de ambassadeurs een sfeer en omgeving te bieden waarin alles gezegd kan en mag worden. Deze dagen waren erg waardevol, de soms aanvankelijke sceptische houding sloeg al snel over in enthousiasme. Ook werden er 5 veiligheidswaarden bepaald die we actief zijn gaan communiceren, zoals bv middels flyers en posters in de bouwkeet. Daarna organiseerden we zogeheten medewerkersdagen, waarin medewerkers door middel van actieve rollenspellen en indrukwekkende video’s werden meegenomen in het thema veiligheidsbewustzijn. We kozen bewust voor het aanbieden van deze trainingen aan alle medewerkers binnen ons bedrijf en niet alleen voor de collega’s in de uitvoering.
Het gehele traject hebben we begin dit jaar afgerond, daarnaast hebben we ook de tijd genomen om aan de verbeterpunten te werken volgens het plan van aanpak. Begin januari waren we helemaal gereed voor de audit, echter werd wegens omstandigheden bij de certificerende instantie de audit uitgesteld tot medio april.
Naast flyers en posters en berichten op ons intranet, namen we ook deel aan de Bewust Veilig-dag afgelopen maart. Tijdens deze dag bezochten de veiligheidsambassadeurs diverse projecten en gaven toolboxmeetingen over zelf aangebrachte onderwerpen. Iedereen was enthousiast, het was een leuke en geslaagde dag, waar we volgend jaar zeker weer invulling aan gaan geven.”
“We merkten al gauw dat het onderwerp meer ging leven en dat er meer over gesproken wordt. We zijn er dan ook van overtuigd dat dit bijdraagt aan het meer melden van onveilige situaties en hopelijk daarmee een minder aantal ongelukken. Bij SDR hebben we al veel aandacht voor veiligheid en hebben we gelukkig weinig te maken met (ernstige) ongevallen, het gaat bij ons met name om kleine ongelukjes. Mensen spreken elkaar nu onderling meer aan op veiligheid en ook BBL’ers durven nu meer vragen te stellen.”
Hoe hebben jullie achteraf gezien het gehele proces ervaren?
“Al met al is het een intensief traject geweest, maar door alle positiviteit en motivatie van iedereen was het ook een heel leuk traject. Het mooie van dit certificaat is dat we dit echt met zijn allen bereikt hebben. We hebben het certificaat behaald en we hebben het veiligheidsbewustzijn en gedrag verbeterd waarbij we ook beseffen dat de kunst blijft om dit vast te houden. Het plan van aanpak is dynamisch en er zijn genoeg ideeën om dit de komende jaren verder voort te zetten (toolboxen, workshops, etc).”
De collega’s in de uitvoering, wat vonden zij er van en hoe maakten jullie ze warm voor ‘weer een veiligheidsnorm’?
“Iedereen heeft de trainingen als zeer positief ervaren, maar de uitdaging nu is om te zorgen dat het leuk blijft en er geen overload komt aan acties. We moeten een goede balans zoeken met elkaar. De audit was ook voor iedereen wennen, omdat we deze manier van auditen niet gewend waren. De audit was in een interview stijl opgezet en vond plaats in alle lagen van het bedrijf. Zowel een BBL’er als een chef-monteur werden geïnterviewd en gevraagd hoe zij veiligheid ervaarden. Van de auditoren kregen we terug dat iedereen enthousiast meewerkte en antwoord gaf. Door de inzet van Bureau Memodidact en alles wat we hebben gedaan leefde het onderwerp veel meer. Ik denk dat iedereen er wel voor zichzelf, zowel privé als zakelijk, iets positiefs uit heeft kunnen halen.”
Wat hebben jullie hier nog meer van geleerd?
“Dat je het alleen met zijn allen kunt bereiken en niet alleen als bedrijf maar ook in de keten. Het begrip veiligheid heeft een extra lading gekregen, het gaat niet alleen om de procedures. Juist door er continu bewust mee bezig te zijn.”
Is jullie doel bereikt?
“We zijn gecertificeerd, we hebben de beoogde trede 3 behaald maar de grootste winst is dat mensen er echt actief mee bezig zijn en dat het begrip veiligheid een grote boost heeft gekregen bij de organisatie. Je kunt elkaar echt op zaken aanspreken en dit geldt voor alle partijen in de bouw. We kunnen terugvallen op de dingen die we met elkaar besproken hebben.”
En nu, kunnen jullie nu achterover gaan leunen?
“Nee, zeker niet, we genieten zeker van alle resultaten die we behaald hebben. Maar we hebben ook geleerd dat dit een continu proces is waarbij we ermee bezig moeten blijven, om veiligheidsbewustzijn ‘on top of mind’ te houden. We hopen ook dat hoe meer bedrijven gecertifieerd worden, hoe meer we samen in de gehele keten voor verbetering kunnen zorgen.“
